bail

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଜାମିନ ମିଳିବା ପରେ ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ ସର୍ତ୍ତ ପୂରଣ ଅଭାବରୁ ଜେଲରେ ବର୍ଷ ବର୍ଷ ରହୁଥିବା ବିଚାରାଧୀନ କଏଦୀଙ୍କ ପାଇଁ ସୁପ୍ରିମ କୋର୍ଟ ଉଠାଇଛନ୍ତି ଗୁରୁତ୍ବପୂର୍ଣ୍ଣ ପଦକ୍ଷେପ। କୋର୍ଟ ପକ୍ଷରୁ ଜାମିନ ପରେ ଜେଲରେ ସଢୁଥିବା କଏଦୀଙ୍କ ପାଇଁ ସାତଟି ଗୁରୁତ୍ବପୂର୍ଣ୍ଣ ନିର୍ଦ୍ଦେଶନାମା ଜାରି କରାଯାଇଛି।

କୋର୍ଟ ଜାମିନ ନିୟମ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବା ମାମଲାରେ ସ୍ବତଃ ସଂଜ୍ଞାନ ନେଇ ଶୁଣାଣି କରିଥିଲେ। ୨୬ ନଭେମ୍ବରକୁ ସମ୍ବିଧାନ ଦିବସ ଅବସରରେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଦୌପଦୀ ମୁର୍ମୁ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟଙ୍କ ସମାରୋହରେ ସରକାରୀ ଭାଷଣ ପରେ ଭାବାପୂର୍ଣ୍ଣ ଅପିଲ କହିଥିଲେ କି, ଦେଶର ଜିଲ୍ଲାଗୁଡିକରେ ବନ୍ଦୀଥିବା ହଜାର ହଜାର କଏଦୀଙ୍କ ନିକଟରେ ଜାମିନ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ପରେ ଜାମିନ ରାଶି ପୂରା ନ କରିପାରିବାରୁ ଜେଲରେ ସଢୁଛନ୍ତି। କୋର୍ଟ ଓ ସରକାର ସେମାନଙ୍କ ପାଇଁ କିଛି କରନ୍ତୁ ବୋଲି ରାଷ୍ଟ୍ରପତି କହିଥିଲେ। ଏହି ଘଟଣାର ଦୁଇ ଦିନ ପରେ ସୁପ୍ରିମ କୋର୍ଟ ମାମଲାକୁ ନେଇ ସମସ୍ତ ରିପୋର୍ଟ ତଲବ କରିଥିଲେ।

ଜଷ୍ଟିସ ସଞ୍ଜୟ କିଶନ କୌଲ ଓ ଜଷ୍ଟିସ ଅଭୟ ଏସ ଓକଙ୍କ ଖଣ୍ଡପୀଠ ଏସମ୍ପର୍କରେ ସୁପ୍ରିମ କୋର୍ଟ ୭ଟି ନିର୍ଦ୍ଦେଶନାମା ଜାରି କରିଛନ୍ତି। 

୧- ଏସସି କହିଛନ୍ତି କି, କୋର୍ଟ ଯେତେବେଳେ ଏକ ଅଣ୍ଡରଟ୍ରାଏଲ କଏଦୀ/ଦୋଷୀଙ୍କୁ ଜାମିନ ଦେଉଛନ୍ତି ସେହି ଦିନ ବା ତା ପରଦିନ ଜେଲ ଅଧ୍ୟକ୍ଷଙ୍କ ମାଧ୍ୟମରେ କଏଦୀଙ୍କୁ ଇମେଲ ମାଧ୍ୟମରେ ଜାମିନ ଆଦେଶର ସପ୍ଟ କପି ଦିଆଯିବ। ଜେଲ ଅଧିକ୍ଷକଙ୍କୁ ଇ ଜେଲ ସପ୍ଟୱୋର  ବା କୌଣସି ଅନ୍ୟ ସପ୍ଟୱେୟାର ଯାହା ଜେଲ ବିଭାଗ ଦ୍ବାରା ବ୍ୟବହାର ହେଉଛି, ସେଥିରେ ଜାମିନ ଦେବାର ତାରିଖ ଉଲ୍ଲେଖ କରିବାକୁ ହେବ।

୨-ଯଦି କଏଦୀକୁ ଜାମିନ ଦେବା ଦିନରୁ ୭ ଦିନରୁ ଅଧିକ ଭିତରେ ମୁକ୍ତ କରାଯାଇନାହିଁ ତେବେ ଜେଲ ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଜିଲ୍ଲା ଆଇନ ସେବା କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷ(ଡିଏଲଏସଏ)ଙ୍କୁ ଏସମ୍ପର୍କରେ ସୂଚିତ କରିବେ। ଯେମିତି କି, କଏଦୀଙ୍କୁ ମୁକ୍ତ କରିବାକୁ ସମସ୍ତ ପ୍ରକାର ସହାୟତା ଯୋଗାଇ ଦିଆଯାଇପାରିବ।

୩- ଏନଆଇସି ପକ୍ଷରୁ ଇ-ଜେଲ ସପ୍ଟୱେରରେ ଆବଶ୍ୟକ ଫିଲ୍ଡ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବାର ପ୍ରୟାସ କରାଯିବ, ଯେମିତି ଜେଲ ବିଭାଗ ଦ୍ବାରା ଜାମିନ ଦେବା ତାରଖ ଓ ମୁକୁଳିବା ତାରିଖ ଉଲ୍ଲେଖ ହୋଇପାରିବ ଓ ଯଦି କଏଦୀ ୭ ଦିନ ଭିତରେ ମୁକ୍ତ ନ ହୁଅନ୍ତି ତେବେ ଏକ ସ୍ବଚାଳିତ ଇମେଲ ସଚିବ, ଡିଏଲଏସଏଙ୍କୁ ପଠାଯାଇ ପାରିବ।

୪- ସଚିବ, ଡିଏଲଏସଏ କଏଦୀଙ୍କ ଆର୍ଥିକ ସ୍ଥିତିର ତଦନ୍ତ କରିବେ ଓ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟରେ ପାରା ଲିଗାଲ ଭଲେଣ୍ଟିୟରଙ୍କ ସହଯୋଗ ନେଇପାରିବେ, ଯେଉଁମାନେ କଏଦୀଙ୍କ ଆର୍ଥିକ ସ୍ଥିତି ଉପରେ ତଦନ୍ତ ରିପୋର୍ଟ ଦେବେ। ଯେମିତି କି, ସମ୍ବନ୍ଧିତ କୋର୍ଟଙ୍କ ନିକଟରେ ଜାମିନ ସର୍ତ୍ତରେ କୋହଳ କରିବାକୁ ଅନୁରୋଧ କରାଯାଇ ପାରିବ।

୫- ଯଦି କଏଦୀ ଅନୁରୋଧ କରେ କି, ସେ ଜାମିନରେ ବାହାରିବା ପରେ ବଣ୍ଡ ରାଶି ଦେଇପାରିବ, ତେବେ ଏକ ଉପଯୁକ୍ତ ମାମଲାରେ କୋର୍ଟ ତାଙ୍କୁ ଏକ ବିଶିଷ୍ଟ ଅବଧି ପାଇଁ ଅସ୍ଥାୟୀ ଜାମିନ ଦେବା ଉପରେ ବିଚାର କରିପାରିବେ, ଯେମିତି ଜାମିନ ବଣ୍ଡ  ଦାଖଲ ହୋଇପାରିବ।

୬- ଯଦି ଜାମିନ ଦେବାର ଏକ ମାସ ଭିତରେ ଜାମିନ ବଣ୍ଡ ପ୍ରସ୍ତୁତ ନ ହୋଇପାରୁଛି, ତେବେ ସମ୍ବନ୍ଧିତ କୋର୍ଟ ଏହି ମାମଲାରେ ନିଜେ ହସ୍ତକ୍ଷେପ କରିପାରିବେ ଓ ଏହା ଉପରେ ବିଚାର କରି ଜାମିନ ସର୍ତ୍ତରେ ସଂଶୋଧନ ଓ ମୁକ୍ତ କରାଯିବା ଆବଶ୍ୟକ।

୭- କଏଦୀ ମୁକ୍ତିରେ ଡେରିର ଏକ କାରଣ ସ୍ଥାନୀୟ ଜାମିନରେ ଜୋର ଦେବା। ତେଣୁ ସୁପ୍ରିମ କୋର୍ଟ ପରାମର୍ଶ ଦେଇଛନ୍ତି କି, ଏପରି ମାମଲାରେ କୋର୍ଟଗୁଡକ ସ୍ଥାନୀୟ ଜାମିନ ସର୍ତ୍ତ ନ ଲଗାଇ ପାରନ୍ତି।

ଖଣ୍ଡପୀଠ ଆଦେଶ ଦେଇ କହିଛନ୍ତି କି, ଭାରତ ସରକାର ଜାତୀୟ ଆଇନ ସେବା ପ୍ରାଧିକରଣ(ଏନଏଏଲଏସଏ)ଙ୍କ ସହ ଚର୍ଚ୍ଚା କରିବାର ଦରକାର କି କଣ ସେ ଏନଏଏଲଏସଏ ଓ ଡିଏଲଏସଏଙ୍କ ସଚିବମାନେ ଇଜେଲ ପୋର୍ଟଲ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପହଞ୍ଚି ପାରୁଛନ୍ତି କି ନାହିଁ।

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଗୋଧ୍ରା ଟ୍ରେନ ପୋଡି ଘଟଣାର ଅଭିଯୁକ୍ତକୁ ଜାମିନ ମଞ୍ଜୁର। ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ଗୁରୁବାର ଦିନ ଗୋଧ୍ରା ଘଟଣାର ଅନ୍ୟତମ ଦୋଷୀ ଫାରୁକକୁ ଜାମିନ ପ୍ରଦାନ କରିଛନ୍ତି। ସେ ଟ୍ରେନ ଉପରକୁ ପଥର ମାଡ କରିବା ଅଭିଯୋଗରେ ଆଜୀବନ କାରାଦଣ୍ଡରେ ଦଣ୍ଡିତ ହୋଇଥିଲା । ତେବେ ସେ ୧୭ ବର୍ଷ ଧରି ବନ୍ଦୀ ରହିସାରିଥିବାରୁ ତାକୁ ଜାମିନ ଦେଇଛନ୍ତି ମୁଖ୍ୟ ବିଚାରପତି ଜଷ୍ଟିସ  ଡି ୱାଇ ଚନ୍ଦ୍ରଚୂଡ ଓ  ଜଷ୍ଟିସ ପି ଏସ ନରସିଂହାଙ୍କ ଖଣ୍ଡପୀଠ।

ଖଣ୍ଡପୀଠ କହିଛନ୍ତି କି, ଗୋଧ୍ରା  ମାମଲାର ୪ର୍ଥ ଦୋଷୀ ଫାରୁକକୁ ଜାମିନ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଛି। ଆବେଦନକାରୀ ବିରୋଧରେ ଆପିସିର ଧାରା ୩୦୨ ଅନ୍ତର୍ଗତ ମାମଲା ରୁଜୁ କରାଯାଇ ଆଜୀବନ କାରାଦଣ୍ଡରେ ଦଣ୍ଡିତ କରାଯାଇଥିଲା। ହାଇକୋର୍ଟ ୨୦୧୭ରେ ତାର ଜାମିନ ଆବେଦନ ଖାରଜ କରି ଦେଇଥିଲେ।  ସେହି ଦଙ୍ଗା ସମୟରେ ସେ କେବଳ ଟ୍ରେନ ଉପରକୁ ପଥର ମାଡ କରିଥିଲା। ଅନ୍ୟ କୌଣସି ବଡ ଅପରାଧ ଘଟଇ ନ ଥିଲା। ତେଣୁ ଏହି ଆଧାରରେ ତାକୁ ଜାମିନ ଦିଆଯାଇପାରେ। ସେ ୨୦୦୪ରୁ ବନ୍ଦୀ ଜୀବନ ବିତାଇ ଆସୁଛି। ୧୭ ବର୍ଷ ଧରି ସେ ଜେଲରେ ରହୁଥିବାରୁ ତାଙ୍କୁ ଜାମିନ  ଦେବାକୁ ଆବଦନ କରିଥିଲା ଫାରୁକ।

ତେବେ ଏହି ମାମଲାର ଶୁଣାଣି କାଳରେ ଗୁଜୁରାଟ ସରକାର ପକ୍ଷରୁ ସଲିସିଟର ଜେନେରାଲ ଫାରୁକର ଜାମିନକୁ ବିରୋଧ କରିଥିଲେ। ସେ କହିଥିଲେ କି, ଏହା କେବଳ ପଥର ମାଡର ଘଟଣା ନ ଥିଲା। ଫାରୁକ ଅନ୍ୟ ମାନଙ୍କୁ ହିଂସା ପାଇଁ ଉସକାଇ ଥିଲା, ପଥର ମାଡ କରିଥିଲା ଟ୍ରେନ ଉପରକୁ ତଥା ଓ ଯାତ୍ରୀଙ୍କୁ ଆହତ କରିଥିଲା। ପଥର ମାଡ ପାଇଁ ଜଳନ୍ତା ଟ୍ରେନର ବଗି ଭିତରୁ ଯାତ୍ରୀ ବାହାରକୁ ବାହାରି ନ ପାରି ୫୯ ଜଣ ଜୀବନ୍ତ ଜଳିଗଲେ। ତେଣୁ ସେ ହତ୍ୟା ପରି କାର୍ଯ୍ୟରେ ନିୟୋଜିତ ଥିବା କୋର୍ଟକୁ ମେହତା ଜଣାଇଥିଲେ।

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଭୀମ କୋରେଗାଓଁ ମାମଲାରେ ନିଷିଦ୍ଧ ମାଓ ସଂଗଠନ ସହ ସମ୍ପର୍କ ସ୍ଥାପନ ଅଭିଯୋଗରେ ଅନଲଫୁଲ ଆକ୍ଟିଭିଟିଜ ପ୍ରିଭେନ୍ସନ ଆକ୍ଟ ବା ୟୁଏପିଏରେ ଗିରଫ ପି ବାରବରା ରାଓଙ୍କୁ ମିଳିଛି ଜାମିନ। ୮୪ ବର୍ଷୀୟ ବାରବରାଙ୍କୁ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟଗତ କାରଣରୁ ଜାମିନ ପ୍ରଦାନ କରିଛନ୍ତି। ଜଷ୍ଟିସ ୟୁ ୟୁ ଲଲିତ, ଅନିରୁଦ୍ଧ ବୋଷ ଓ ସୁଧାଂଶୁ ଧୁଲିଆଙ୍କୁ ନେଇ ଗଠିତ ବେଞ୍ଚ ବାରବରାଙ୍କ ଦ୍ବାରା ଲିଭ ପିଟିସନ ଉପରେ ତାଙ୍କୁ ଜାମିନ ଦେଇଛନ୍ତି।

ପୂର୍ବରୁ ବମ୍ବେ ହାଇକୋର୍ଟ ବାରବରାଙ୍କ ଦ୍ବାରା ତାଙ୍କ ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟଗତ ସମସ୍ୟାକୁ ନେଇ ସ୍ଥାୟୀ ଜାମିନ ପ୍ରଦାନ ପାଇଁ କରିଥିବା ଯାଚିକାକୁ ଖାରଜ କରିଦେଇଥିଲେ, ଯାହା ଉପରେ ସେ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟଙ୍କ ଦ୍ବାରସ୍ଥ ହୋଇଥିଲେ। ମାମଲାର ଶୁଣାଣି କାଳରେ ବେଞ୍ଚ ବାରବରାଙ୍କ ବୟସ, ତାଙ୍କ ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟ ସମସ୍ୟା ଓ ଦେଢ ବର୍ଷ ହେବ ସେ ଜେଲ ଦଣ୍ଡ ଭୋଗ କରିବା ଆଦି ଦିଗକୁ ଗୁରୁତ୍ବ ଦେଇଛନ୍ତି। ଏହା ବ୍ୟତୀତ ତାଙ୍କ ବିରୋଧରେ ଚାର୍ଜସିଟ ଫାଇଲ ହୋଇଥିବା ବେଳେ ଚାର୍ଜ ଫ୍ରେମ ହୋଇପାରି ନାହିଁ। ତେଣୁ ତାଙ୍କ ଜାମିନ ଆବେଦନକୁ ସ୍ବୀକୃତି ଦେଇଛନ୍ତି କୋର୍ଟ।

ସେ ଆଉ ତିନି ମାସ ପରେ ଆତ୍ମସମର୍ପଣ କରିବେ କେହିବା ସହ ବମ୍ବେ ହାଇକୋର୍ଟଙ୍କ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକୁ ଖାରଜ କରି ଦେଇଛନ୍ତି ସର୍ବୋଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଳୟ।
ବାରବରାଙ୍କୁ ଜାମିନ ଦେବା କାଳରେ ବେଞ୍ଚ ତାଙ୍କୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇଛନ୍ତି କି, ବାରବରା ଏନଆଇଏର ବିନା ଅନୁମତିରେ ମୁମ୍ବାଇର ଗ୍ରେଟର ନୋଇଡା ଇଲାକା ଛାଡିବେ ନାହିଁ । ଏହା ବ୍ୟତୀତ ସେ ପ୍ରମାଣ ସହ କୌଣସି ଛେଡଖାନି କରିବେ ନାହିଁ, ତାଙ୍କ କ୍ଷମତାର ଅପବ୍ୟବହାର କରିବେ ନାହିଁ କି ସାକ୍ଷ୍ୟଙ୍କୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିବେ ନାହିଁ ବୋଲି ସର୍ତ୍ତ ରଖିଛନ୍ତି କୋର୍ଟ ।

ନିଜ ଇଛା ଅନୁଯାୟୀ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସେବା ହାସଲ କରିବେ, କିନ୍ତୁ ପ୍ରତି ପରିବର୍ତ୍ତନ ଓ ବିକାଶ ସମ୍ପର୍କରେ ସେ ଏନଆଇଏ କୋର୍ଟଙ୍କୁ ଅବଗତ କରିବେ ବୋଲି କୁହାଯାଇଛି । କୋର୍ଟ ଜାମିନ ରାୟ ଶୁଣାଇବା ବେଳେ ସ୍ପଷ୍ଟ କରିଛନ୍ତି କି, ଜାମିନ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟଗତ କାରଣରୁ ଦିଆଯାଇଛି । ଏହାକୁ ମୂଳ ମାମଲା ସପକ୍ଷବାଦୀ ରାୟ ଭାବେ ଗ୍ରହଣ କରାଯିବ ନାହିଁ ।
୨୦୧୮ ଅଗଷ୍ଟ ୨୮ ତାରିଖରେ ବାରବରାଙ୍କୁ ଗିରଫ କରାଯାଇଥିଲା ।ଏହା ପରେ ୨୦୨୦ରେ ତାଙ୍କ ଦେହ ଗୁରୁତର ହେବାରୁ ତାଙ୍କୁ ହସ୍ପିଟାଲରେ ଭର୍ତ୍ତି କରାଯାଇଥିଲା । ୨୦୨୧ ଫେବୃଆରୀରେ ତାଙ୍କୁ ମେଡିକାଲ ଗ୍ରାଉଣ୍ଡରେ ହାଇକୋର୍ଟ ୬ ମାସର ଜାମିନ ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ । ତେବେ ସ୍ଥାୟୀ ଜାମିନ ଦେବାକୁ ଚଳିତ ବର୍ଷ ଏପ୍ରିଲରେ ହାଇକୋର୍ଟ ମନା କରିଦେଇଥିଲେ । ଏହାପେ ସେ ଆଉ ୩ ମାସର ଜାମିନ ପାଇଁ ଆବେଦନ କରିଥିଲେ ।

୨୦୧୮ ଜାନୁଆରୀ ୧ରେ ହେବାକୁ ଥିବା ଭୀମ କୋରେଗାଓଁ ସମାବେଶର ଗୋଟିଏ ଦିନ ପୂର୍ବରୁ ୨୦୧୭ ଡିସେମ୍ବର ୩୧ ତାରିଖରେ ପୁଣେରେ ବାରବରା ରାଓ ତାଙ୍କ ସହଯୋଗୀଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଏକ ଏଲଗାର ପରିଷଦ ସମାବେଶ ଆୟୋଜନ କରାଯାଇଥିଲା । ଏହି ସମାବେଶରେ ବାରବରା ପ୍ରମୁଖ ସରକାର ବିରୋଧରେ ଯୁଦ୍ଧଦେହୀ ଡାକରା ଦେବା ସହ ହିଂସା ଉଦ୍ରେକକାରୀ ଭାଷଣ ଦେଇଥିଲେ ବୋଲି ଅଭିଯୋଗ ଆଣି ପୁଲିସ ମାମଲା ରୁଜ୍ଜୁ କରିଥିଲା । ତାଙ୍କର ନକ୍ସଲଙ୍କ ସହ ସମ୍ପର୍କ ରହିଥିବା ଓ ନକ୍ସଲ ଚିନ୍ତାଧାରା ଦେଇ ରାଜ୍ୟରେ ଅରାଜକତା ସୃଷ୍ଟି କରିବାକୁ ପ୍ରୟାସ କରିଥିବା ଅଭିଯୋଗରେ ୟୁଏପିଏ ଅନ୍ତର୍ଗତ ମାମଲା ଦାୟର ହୋଇଥିଲା ।