ଶୋପୁର / ଭୋପାଳ : ନାମିବିଆରୁ ଆସିଥିବା ମାଇ ଚିତା ଜୱାଲାର ଆଉ ଦୁଇଟି ଛୁଆ ଗୁରୁବାର ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶର କୁନୋ ଜାତୀୟ ଉଦ୍ୟାନରେ ମୃତ୍ୟୁ ବରଣ କରିଛନ୍ତି । ରାଜ୍ୟର ମୁଖ୍ୟ ସଂରକ୍ଷଣକାରୀ ଜଙ୍ଗଲ (ବନ୍ୟପ୍ରାଣୀ) ଜେ.ଏସ୍ ଚୌହାନ ଏହା ନିଶ୍ଚିତ କରିଛନ୍ତି । ମାଇ ଚିତା ଜୱାଲା ଦୁଇ ମାସ ପୂର୍ବେ କୁନୋ ଜାତୀୟ ଉଦ୍ୟାନରେ ଚାରିଟି ସାବକ ଜନ୍ମ ଗେଇଥିଲା । ମଙ୍ଗଳବାର ଦିନ ଏହି ସାବକମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଜଣଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଥିବାବେଳେ ଅବଶିଷ୍ଟ ସାବକଙ୍କର ଅବସ୍ଥା ଗୁରୁତର ଥିବା କୁହାଯାଉଛି । ଦୁଇ ମାସ ମଧ୍ୟରେ କୁନୋରେ ତିନି ଛୁଆ ସମେତ 6ଟି ଚିତାଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ହେଲାଣି ।
ଜଙ୍ଗଲର ମୁଖ୍ୟ ସଂରକ୍ଷଣକାରୀ ଜେ.ଏସ୍ ଚୌହାନ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ମେ 23, ମଙ୍ଗଳବାର ଦିନ କୁନୋ ଜାତୀୟ ଉଦ୍ୟାନରେ ମାଇ ଚିତା ଜୱାଲାର ଗୋଟିଏ ସାବକର ମୃତ୍ୟୁ ପରେ ବନ୍ୟଜନ୍ତୁ ଡାକ୍ତରଙ୍କ ଏକ ଟିମ୍ ଜୱାଲା ଏବଂ ତାର ତିନି ଛୁଆ ଉପରେ ନଜର ରଖିଥିଲେ । ସେଦିନ ଏହି ତିନୋଟି ଛୁଆର ଅବସ୍ଥା ମଧ୍ୟ ସ୍ୱାଭାବିକ ମନେ ହେଉ ନଥିଲା । ସେଦିନର ତାପମାତ୍ରା ପ୍ରାୟ 46 ଡିଗ୍ରୀ ଥିଲା । ଦିନସାରା ଗରମ ପବନ ଏବଂ ଉତ୍ତାପ ପ୍ରଭାବ ଜାରି ରହିଲା । ଏହା ପରେ ସମସ୍ତ ତିନୋଟି ଛୁଆକୁ ଉଦ୍ଧାର କରି ଆବଶ୍ୟକ ଚିକିତ୍ସା କରିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଗଲା । ଛୁଆମାନଙ୍କର ଚିକିତ୍ସା ପାଇଁ ନାମିବିଆ ଏବଂ ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକାର ସହଯୋଗୀ ଚିତା ବିଶେଷଜ୍ଞ ଏବଂ ଡାକ୍ତରଙ୍କଠାରୁ ନିରନ୍ତର ପରାମର୍ଶ ନିଆଯାଉଥିଲା, କିନ୍ତୁ ଗୁରୁବାର ଦିନ ଏହି ଦୁଇଟି ଛୁଆର ଚିକିତ୍ସା ସମୟରେ ମୃତ୍ୟୁ ଘଟିଥିବାବେଳେ ଗୋଟିଏ ଛୁଆର ଅବସ୍ଥା ଗୁରୁତର ରହିଛି । ତାଙ୍କୁ ପାଲପୁର ଡାକ୍ତରଖାନାରେ ରଖାଯାଇଛି । ଚିକିତ୍ସା ପାଇଁ ନାମିବିଆ ଏବଂ ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକାର ଚିତା ବିଶେଷଜ୍ଞ ଏବଂ ଡାକ୍ତରଙ୍କଠାରୁ ନିରନ୍ତର ପରାମର୍ଶ ନିଆଯାଉଛି। ଉକ୍ତ ଶିଶୁଟି ବର୍ତ୍ତମାନ ତୀବ୍ର ଚିକିତ୍ସାରେ ଅଛି ଏବଂ ତା ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଅବସ୍ଥା ସ୍ଥିର ରହିଛି । ମାଇ ଚିତା ଜ୍ୱାଲା ବର୍ତ୍ତମାନ ସୁସ୍ଥ ଅଛ, ଯାହା ଉପରେ ନିରନ୍ତର ନଜର ରଖାଯାଉଛି ।
କୁନୋ ମ୍ୟାନେଜମେଣ୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ପୂର୍ବରୁ ସମସ୍ତ ଚିତା ସାବକ ଦୁର୍ବଳ, କମ୍ ଓଜନ ଏବଂ ଅତ୍ୟଧିକ ଡିହାଇଡ୍ରେଟ୍ ହୋଇଥିବା ଜଣାପଡିଛି । ମାଇ ଚିତା ଜ୍ୱାଲା ଏକ ହାତ ପାଳିତ ଚିତା, ଯିଏ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ମା ହୋଇଥିଲା । ଚିତା ସାବକଗୁଡିକ ପ୍ରାୟ ଆଠ ସପ୍ତାହର ହେବେ । ଏହି ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ, ଚିତା ଛୁଆମାନେ ସାଧାରଣତଃ ଅନୁସନ୍ଧାନକାରୀ ଏବଂ କ୍ରମାଗତ ଭାବରେ ମା’କୁ ଅନୁସରଣ କରନ୍ତି । ପ୍ରାୟ 8-10 ଦିନ ପୂର୍ବରୁ ଚିତା ଛୁଆମାନେ ସେମାନଙ୍କ ମା ଜ୍ୱାଲା ସହ ବୁଲିବା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ଚିତା ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ ଆଫ୍ରିକାରେ ଚିତା ଛୁଆମାନଙ୍କର ବଞ୍ଚିବାର ହାର ସାଧାରଣତଃ ବହୁତ କମ୍ ଅଟେ । ଷ୍ଟାଣ୍ଡାର୍ଡ ପ୍ରୋଟୋକଲ୍ ଅନୁଯାୟୀ ପୋଷ୍ଟମର୍ଟମ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଉଛି ।
ଏହି ମୃତ୍ୟୁ ପରେ କୁନୋ ଜାତୀୟ ଉଦ୍ୟାନରେ ମୋଟ 6 ଟି ଚିତାଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ଘଟିଛି । ଏଥିମଧ୍ୟରୁ ପ୍ରଥମଟି ହେଲା ମାର୍ଚ୍ଚ 26 ରେ ନାମିବିଆରୁ ଆଣିଥିବା ମାଇ ଚିତା ଶଶା ର ମୃତ୍ୟୁ । ଏହା ପରେ ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକାରୁ ଅଣାଯାଇଥିବା ଚିତା ଉଦୟ ର 23 ଏପ୍ରିଲରେ ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଥିଲା। ତା’ପରେ ମେ 9 ରେ ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକାରୁ ଅଣାଯାଇଥିବା ମାଇ ଚିତା ଦକ୍ଷା ର ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଥିଲା। ବର୍ତ୍ତମାନ ଏକ ସପ୍ତାହ ମଧ୍ୟରେ ମାଇ ଚିତା ଜ୍ୱାଲାର ତିନି ସାବକ ମଧ୍ୟ ମୃତ୍ୟୁ ବରଣ କରିଛନ୍ତି । 23 ମଇରେ ଗୋଟିଏ ସାବକ ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଥିବାବେଳେ 25 ମଇରେ ଆଉ ଦୁଇଟି ସାବକ ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଥିଲା ।
ସୂଚନାଯୋଗ୍ୟ ଯେ ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକା ଦେଶ ନାମିବିଆର ପ୍ରଥମ ପରିବହନରେ ଆଠଟି ଚିତା କୁନୋ ଜାତୀୟ ଉଦ୍ୟାନକୁ ଅଣାଯାଇଥିଲା । ଏହା ପରେ ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକାରୁ ଦ୍ୱିତୀୟ ପରିବହନରେ 12 ଟି ଚିତାଙ୍କୁ ଅଣାଯାଇଥିଲା । ଏଠାରେ ମାଇ ଚିତା ଜ୍ୱାଲା ଚାରିଟି ଛୁଆ ଜନ୍ମ ଦେଇଥିଲା । ଛଅଟି ଚିତାଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ପରେ, ବର୍ତ୍ତମାନ କୁନୋରେ 18 ଟି ଚିତା ରହିଛନ୍ତି, ଯେଉଁଥିରେ ଗୋଟିଏ ଛୁଆର ଅବସ୍ଥା ଗୁରୁତର ରହିଛି ।
